Hồn Đất

“Cà phê là Báu vật của Trời đất; Di sản của Nhân loại và Giải pháp của Tương lai”
(CHỦ TỊCH ĐẶNG LÊ NGUYÊN VŨ – Nhà sáng lập Tập đoàn Trung Nguyên Legend)

Vùng đất “ Đại ngàn” mang tên Buôn Ma Thuột tại Việt Nam thời xa xưa được coi là đất thiêng của người Ê Đê, đứa con cội nguồn của vùng đất đỏ này luôn tôn thờ vùng đất của mình, người dân ở đây sử dụng thổ ngữ của sắc tộc Rhadé. “Buôn” nghĩa là làng, ấp. “Ma” nghĩa là cha. “Thuột” là tên con của vị tù trưởng Êdê, là người lãnh đạo dân chúng chống lại quân Cam Bốt và Ai Lao thường tràn qua biên giới cướp phá. Vì đất rất quan trong đối với người dân bản địa như vậy nên người dân ở đây đặt tên cho các địa danh vùng đất này những tên gọi nổi tiếng gắn liền với đời sống của mình như Cư M’Gar, trong đó Cư là núi có liên quan đến đất ( quả núi ngược) và những con sông mang tên k’rông Ana, krông k’Nô, dòng sông Sêrêpôk chảy ngược là những nguồn cung cấp nước cho cây Cafe. Địa danh “Buôn Ma Thuột” được đặt tên để tưởng nhớ vị tù trưởng anh hùng tên ra cà phê Robusta tuyệt hảo nhất trên thế giới.
Theo quan điểm triết học Phương Đông Thiên Địa Nhân là 3 thành tố quan trọng nhất của Vũ trụ nằm trong vòng tròn khép kín, nghĩa là mọi sự biến đổi, sinh sôi nảy nở và hư hỏng đều trong vòng tròn không thay đổi này.

Đất là vật thể tự nhiên được hình thành lâu đời từ khi có sự sống xuất hiện trên quả đất, là kết quả của quá trình hoạt động tổng hợp của năm yếu tố bao gồm: Mẫu thạch, Sinh vật, Khí hậu, Địa hình và Thời gian. Đất đã được gọi là da của Trái đất khi nó liên kết với thạch quyển, thủy quyển, bầu khí quyển và sinh quyển. Thuật ngữ pedolith, được sử dụng phổ biến để chỉ đất, nghĩa đen là dịch mặt đất đá. Đất bao gồm một giai đoạn rắn của khoáng chất và chất hữu cơ (ma trận đất), cũng như một giai đoạn xốp chứa khí (khí quyển đất) và nước (dung dịch đất) Theo đó, đất thường được coi như là một hệ thống gồm ba chất rắn, chất lỏng và khí.

Đất là sản phẩm ảnh hưởng của khí hậu, độ cao (độ cao, hướng, và độ dốc của địa hình), sinh vật, và các vật liệu gốc (khoáng chất ban đầu) tương tác theo thời gian. Đất liên tục trải qua quá trình phát triển bằng nhiều quy trình vật lý, hóa học và sinh học, bao gồm thời tiết với sự ăn mòn liên quan. Do tính phức tạp và vùng kết nối nội bộ mạnh mẽ đã được các nhà sinh thái học đất coi là một hệ sinh thái. Tuy nhiên, khi loài người phát triển và va chạm vào vùng lãnh thổ và khai hoang đất thì từ đó yếu tố con người đã làm thay đổi khá nhiều về tính chất vật lý, hóa học và sinh học của đất tự nhiên để trồng công nghiệp như ngày nay đặc biệt là những cây công nghiệp chủ chốt như Cà Phê. Đất trồng cà phê tốt nhất là đất đỏ bazan bằng phẳng của vùng đôì núi cao nguyên, đất này vốn là thứ nham thạch ở trong lòng đất được nóng chảy dưới áp suất và nhiệt độ cao tới vài ngàn độ bách phân. Nham thạch trào dâng khỏi những miệng núi lửa từ 160 triệu năm qua hấp thụ chất dinh dưỡng tốt nhất như photpho, nito, kali, canxi, kẽm và boron để trở thành loại đất trồng màu mỡ cung cấp cho mỗi hạt café của Tây Nguyên một sức sống đặc biệt.

Đất quan trọng như vậy nên không chỉ làm vật dụng gia đình mà còn đi vào đời sống văn hóa tinh thần như trong văn học sử thi, như Trường ca Đẻ đất Đẻ nước của người Mường, Trường Ca Đam san của người Ê Đê.